مسئولیت مالیاتی مدیران شرکت در سال‌های پیش و پس از ۱۳۹۵
قانون مالیاتهای مستقیم ایران درباره مسئولیت های مالیاتی تضامنی مدیران شرکت ها سال ۱۳۹۴ دچار اصلاحات و تغییراتی شد. قانونگذار در نسخه اصلاح شده این قانون در برخی موارد معافیت ها و امتیازات جدیدی را در نظر گرفته است.
در برخی موارد نرخ‌های اخذ مالیات را تغییر داده، در مواردی آیین رسیدگی به شکایات در مراجع حل اختلاف مالیاتی دست خوش تغییراتی شده و در موارد دیگری مسئولیت های مالیاتی جدیدی را برای افراد در نظر گرفته است.
یکی از این مسئولیت های نوین در ماده ۱۹۸ این قانون بیان شده که در این نوشتار به مقایسه متن جدید و متن پیشین این ماده و مسئولیت های جدید و بعضی مسئولیت‌های منسوخ در اصلاحیه‌ی آن می پردازیم.
مسئولیت تضامنی مدیران برای پرداخت مالیات شرکت
امروزه ماده ۱۹۸ قانون مالیات های مستقیم ایران به واسطه به رسمیت شناختن مسئولیت تضامنی مدیران اشخاص حقوقی و شرکتها با خود شرکت در پرداخت مالیات از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.
قانونگذار از سال ۱۳۹۵ شرایط جدیدی را برای مسئولیت تضامنی مدیران شرکت در پرداخت مالیات های شرکت در نظر گرفته است.
درباره مسئولیت مالیاتی مدیران می توانید نوشتار زیر را مطالعه فرمایید
شرایط و مقررات ماده ۱۹۸ قانون مالیات های مستقیم نسبت به قبل از سال ۱۳۹۵ تغییراتی داشته که به شرح زیر به توضیح آن می پردازم.
مسئولیت تضامنی مدیران تنها در شرکتهای منحله
در ماده ۱۹۸ سابق قانون مالیات های مستقیم مدیران شرکت ها تنها پس از انحلال شرکت مسئولیت مالیاتی تضامنی با خود شرکت داشتند.
اما در اصلاحیه این ماده در سال ۹۴ که از ابتدای سال۹۵ قابل اجرا شده است علاوه بر مدیران تصفیه شرکت های منحله مدیران سایر شرکت ها (مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره) حتی در هنگام فعالیت نسبت به پرداخت مالیات های شرکت مسئولیت تضامنی با خود شرکت دارند.
به عبارتی ساده تر اگر شما پیش از پایان سال ۱۳۹۴ مدیر شرکتی بوده‌اید که در وضعیت انحلال نیز نبوده برابر ماده ۱۹۸ قانون مالیات های مستقیم ایران ابداً مسئولیت مالیاتی تضامنی به گردن شما نیست.
نکته مهم نخست : البته طبق ماده ۱۲۲ قانون برنامه پنجم توسعه کشور مصوب سال ۸۹ که از سال ۹۰ به اجرا درآمد مدیران شرکت ها حتی در هنگام فعالیت برای پرداخت مالیات شرکت همراه با شرکت نیز مسئولیت مالیاتی تضامنی دارند.
بنابراین در بازه زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ که دوره قانونی اجرای برنامه پنجم توسعه است مسئولیت تضامنی مدیران شرکت ها برای پرداخت مالیات شرکت بر اساس ماده قانون برنامه پنجم توسعه کشور برقرار شده است.
در واقع این مسئولیت تضامنی از سال ۱۳۹۰ نه به واسطه ماده ۱۹۸ قانون مالیات های مستقیم بلکه به واسطه ماده ۱۲۲ قانون برنامه پنجم توسعه کشور به گردن مدیران شرکت‌هاست.
نکته مهم دوم : حکم ماده ۱۹۸ اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم در مورد مسئولیت تضامنی مدیران شرکتها در پرداخت مالیات شرکت های فعال تنها از سال ۱۳۹۵ به بعد قابل اجراست،
چرا که قانون عطف به ما سبق و شامل گذشته نمی شود و سازمان امور مالیاتی نمی‌تواند مدیران شرکت ها را برای مالیات های قطعی شده پیش از سال ۱۳۹۵ به استناد ماده ۱۹۸ سابق مسئول تضامنی بداند، بلکه فقط می تواند در مورد آنها ماده ۱۲۲ برنامه پنجم توسعه کشور را اعمال کند.
منظور از مدیر شرکت در قانون مالیات های مستقیم
منظور از مدیران شرکت در ماده ۱۲۲ قانون برنامه پنجم و ماده ۱۹۸ قانون مالیات های مستقیم آن دسته از اعضای هیئت مدیره و نیز مدیرعاملی است که سمتشان در روزنامه رسمی آگهی شده باشد.
بنابراین اگر تغییراتی در شرکت یا موسسه داده شده باشد ولی سمت فرد آگهی نشده باشد سازمان امور مالیاتی نمی تواند به چنین تغییراتی استناد کند.
تغییرات در هیئت مدیره و مدیرعامل فقط وقتی برای سازمان امور مالیاتی قابل استناد است که در روزنامه رسمی آگهی شده باشد.
طبق ماده ۱۲۲ قانون برنامه پنجم توسعه مدیران شرکت تنها در پرداخت مالیاتی مسئولیت تضامنی با شرکت دارند که مربوط به دوره مدیریت آنها بوده باشد.
در واقع اگر مالیات شرکت پس از دوران مدیریت آنها قطعی شود دیگر مسئولیت تضامنی بر عهده مدیران شرکت نیست.
مسئولیت تضامنی مدیران حتی در شرکتهای دولتی
ماده ۱۹۸ سابق در مورد مسئولیت تضامنی مدیران شرکتها تفاوتی در دولتی یا غیردولتی بودن اشخاص حقوقی قائل نمی شد اما در اصلاحیه این ماده در سال ۱۳۹۴ مسئولیت تضامنی مالیاتی تنها گریبان‌گیر مدیران شرکت ها و اشخاص حقوقی غیردولتی خواهد شد.
نکته: نقدی که بر این ماده وارد است به لحاظ تبعیضی است که بین مدیر شرکت دولتی و مدیران شرکتهای غیر دولتی برقرار شده است در حالی که قانونگذار نباید قائل به تبعیض در حکم و مصادیق خود باشد.
چگونه است که یک مدیر دولتی می تواند در قبال پرداخت مالیات شرکت تحت مدیریت خود هیچگونه مسئولیت نداشته باشد، اما مدیر شرکت در بخش خصوصی مسئولیت داشته باشد آن هم تضامنی؟؟!
یک شرکت چه دولتی و چه غیر دولتی در مورد اعمال تصدی و اعمال تجاری باید از مقررات مالیاتی یکسان پیروی کند و تنها تفاوت و تخفیفی که می توان برای شرکت دولتی قائل شد در مورد اعمال حاکمیتی شرکت های دولتی است، نه اعمال تجاری آنها!
مدیران شرکت های دولتی درباره اعمال تصدی و اعمال تجاری خود باید همانند مدیران شرکتهای بخش خصوصی در قبال مالیات مسئولیت تضامنی داشته باشند.
مسئولیت تضامنی مدیران شرکت حتی درباره مالیات بر ارزش افزوده
طبق قانون مالیات های مستقیم تا پیش از سال ۹۴ مدیران شرکتهای منحله در پرداخت مالیات بر ارزش افزوده تکلیف و مسئولیت تضامنی نداشتند.
اما پس از اصلاحیه این قانون در ماده ۱۹۸ علاوه بر مالیات های مذکور در قانون مالیات های مستقیم ایران، مالیاتهای مربوط به قانون مالیات بر ارزش افزوده شرکت نیز به مسئولیت مالیاتی تضامنی مدیران اضافه شده است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.